Haberler

Yapay Zeka Patlamasını Besleyen Milyar Dolarlık Altyapı Yarışı

Cansın Cengiz

22 Eyl 2025 — 3 min read

Yapay Zeka Altyapısında Milyar Dolarlık Anlaşmalar: Geleceği Kim İnşa Ediyor?

Yapay zekanın (YZ) hızla yükselmesi, teknoloji dünyasında devasa bir altyapı yarışını da beraberinde getiriyor. Büyük YZ modellerini eğitmek ve çalıştırmak için muazzam hesaplama gücüne ihtiyaç duyuluyor. Nvidia CEO'su Jensen Huang'a göre, 2030 yılına kadar YZ altyapısında 3 ila 4 trilyon dolar harcanacak. Bu yatırımların çoğu, doğrudan YZ şirketlerinden ve onların iş ortaklarından geliyor.

Microsoft ve OpenAI: Milyar Dolarlık İşbirliği

YZ sektöründeki en dikkat çekici iş birliklerinden biri, Microsoft'un 2019'da OpenAI'ye yaptığı 1 milyar dolarlık yatırım ile başladı. Bu anlaşma, Microsoft'u OpenAI'nin özel bulut sağlayıcısı haline getirdi ve ilerleyen yıllarda toplam yatırımını 14 milyar dolara kadar çıkardı. Ödemelerin büyük kısmı Azure bulut kredisi olarak gerçekleşti, böylece Microsoft hem kendi bulutunu büyüttü, hem de OpenAI'ye büyük donanım gücü sağladı.

Ancak 2025 başında OpenAI, Microsoft'un tek bulut sağlayıcısı olma ayrıcalığını sona erdirdi. Artık farklı altyapı seçenekleri de değerlendiriliyor. Benzer şekilde, Amazon'un Anthropic'e 8 milyar dolarlık yatırımı ve donanım seviyesinde özelleştirmeler de bu trendin bir parçası. Google Cloud ise Loveable ve Windsurf gibi girişimlerle önemli ortaklıklar kurdu.

Nvidia ve Oracle: Altyapı Yarışında Yeni Oyuncular

2025 Eylül'ünde Nvidia'nın OpenAI'ye 100 milyar dolarlık yatırım yapması gündeme damga vurdu. Bu yatırım, OpenAI'nin daha fazla Nvidia GPU'su satın almasına imkan tanıyacak.

Oracle ise, 2025 Haziran'ında OpenAI ile yaptığı 30 milyar dolarlık ve Eylül'de imzaladığı 300 milyar dolarlık devasa bulut anlaşmalarıyla dikkat çekti. Bu anlaşmalar, Oracle'ı YZ altyapısında liderlerden biri yaptı ve şirketin hisselerinde ciddi artış yaşandı (detaylar).

Meta, Google ve Büyük Veri Merkezleri

Meta (eski adıyla Facebook), ABD'de 2028'e kadar 600 milyar dolar harcamayı planlıyor. 2025'in ilk yarısında 30 milyar dolarlık ek harcama yaptı. Bunların önemli bir kısmı, Google Cloud ile yapılan 10 milyar dolarlık bulut anlaşmasına ve Louisiana'daki 10 milyar dolarlık Hyperion veri merkezine gidiyor. Bu devasa veri merkezleri, nükleer ve doğalgaz gibi alternatif enerji kaynaklarıyla destekleniyor (detaylar).

Ancak, bu büyümenin çevresel etkileri de var. Elon Musk'ın xAI girişimi, Tennessee'de kurduğu hibrit veri merkezi ve enerji santraliyle hava kirliliği konusunda eleştiriler aldı.

Stargate Projesi: ABD'nin YZ Altyapı Hamlesi

2025 başında ABD Başkanı Donald Trump, SoftBank, OpenAI ve Oracle'ın ortaklığıyla 500 milyar dolarlık Stargate projesini duyurdu. Amaç, ABD'nin en büyük YZ altyapısını inşa etmek. Ancak, hem finansman hem de yönetim açısından bazı sorunlarla karşılaşıldı. Buna rağmen, Teksas'ta sekiz veri merkezinin inşaatı hızla devam ediyor ve 2026 sonunda tamamlanması bekleniyor.

Sonuç: Büyük Yatırımlar, Büyük Sorular

YZ altyapısındaki bu dev yatırımlar, hem teknolojik ilerlemeyi hızlandırıyor hem de enerji tüketimi ve çevresel etki gibi yeni soruları gündeme getiriyor. Şirketler arasında süren altyapı yarışı, önümüzdeki yıllarda çok daha büyük rakamlara ulaşacak gibi görünüyor.