Trump’ın AI Eylem Planı: Hedefte Çin’e Çip İhracatı Var, Detaylar Eksik

ABD’nin yapay zeka (AI) alanındaki küresel liderliğini koruma ve güçlendirme hedefi, Trump yönetiminin AI Eylem Planı ile yeniden gündeme taşındı. Ancak bu plan, bir yandan ABD’nin inovasyonunu korumayı, diğer yandan ise rakip ülkelere teknolojik avantaj sağlamamayı amaçlıyor. Bu dengeyi sağlamak için öne çıkan ilk adımlardan biri, Çin’e yönelik çip ihracatına uygulanacak yeni sınırlamalar olarak öne çıkıyor. Fakat planın detaylarında önemli eksikler göze çarpıyor.

ABD’nin Küresel AI Liderliği ve Çip Kontrolleri

Plan, ABD’nin veri merkezi inşası, donanım performansı ve AI model geliştirmede dünyanın öncüsü olduğunu vurguluyor. Bu avantajın, sürdürülebilir bir küresel ittifaka dönüştürülmesi ve rakiplerin ABD’nin yatırımlarından ücretsiz faydalanmasının önlenmesi gerektiği belirtiliyor.

• Çip konum doğrulama özellikleri: Ticaret Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nin, AI sektörüyle iş birliği içinde çiplerin nihai varış noktasını doğrulayacak sistemler üzerine çalışması öneriliyor.
• İhracat kısıtlamalarının uygulanması: Büyük çip üretim sistemleri için uygulanan ihracat kontrolleri bulunurken, birçok alt sistem için henüz bir düzenleme yok. Plan, bu eksikliğe dikkat çekiyor.

ABD, hassas teknolojilere sıkı ihracat kontrolleri getirilmesini isterken, müttefik ülkelerin de bu politikaları benimsemesini hedefliyor. Aksi halde, "Yabancı Doğrudan Ürün Kuralı" ve ek gümrük vergileri gibi araçların devreye alınabileceği belirtiliyor.

Stratejik Belirsizlik ve Son Gelişmeler

Planın öne sürdüğü öneriler, somut uygulama adımlarından ziyade, yol haritası niteliği taşıyor. Özellikle küresel ittifaklar, çip ihracat kısıtlamalarında koordinasyon ve ABD merkezli AI şirketleriyle iş birliği gibi konularda detaylara girilmiyor.

Son dönemde ise çip ihracat kısıtlamaları konusunda ABD yönetimi çelişkili adımlar attı. Örneğin, Temmuz ayında Nvidia ve AMD gibi çip üreticilerine Çin’e özel AI çipleri satma izni verildi; oysa birkaç ay önce aynı ürünlere lisans zorunluluğu gelmişti. Ayrıca, Biden yönetiminin "AI Diffusion Rule" adlı düzenlemesi de yürürlüğe girmeden iptal edildi.

Sürecin Geleceği Ne Olacak?

Trump yönetiminin, 23 Temmuz’da birden fazla başkanlık kararnamesi imzalaması bekleniyor. Ancak bu kararnamelerin, AI alanında somut ve detaylı ihracat kısıtlamaları getirip getirmeyeceği henüz net değil. Şimdilik ana gündem, ilgili devlet kurumlarının bir araya gelip yol haritası oluşturması gibi görünüyor.

Kısacası, ABD’nin Çin’e çip ihracatında köklü bir değişiklik için daha fazla zamana ve net stratejilere ihtiyaç var. AI ve çip sektöründeki gelişmeleri yakından takip etmeye devam edeceğiz.

Kaynaklar

• Trump’s AI Action Plan aims to block chip exports to China but lacks key details – TechCrunch
• America’s AI Action Plan (Resmi Belge)
• Nvidia’s Resumption of H20 Chip Sales Related to Rare Earth Element Trade Talks
• Trump Administration Officially Rescinds Biden’s AI Diffusion Rules
• Nvidia H20 Chip Exports Hit With License Requirement by US Government