Kaliforniya AI Sohbet Robotları İçin Yeni Düzenlemeye Hazırlanıyor
Kaliforniya'da AI Sohbet Robotlarına Sıkı Düzenleme Yolda
Kaliforniya Eyalet Meclisi, yapay zeka sohbet robotlarını düzenlemeye yönelik önemli bir adım attı. Çarşamba gecesi kabul edilen SB 243 adlı yasa tasarısı, özellikle çocuklar ve hassas kullanıcıları korumayı amaçlıyor. Tasarı, şimdi son onay için eyalet senatosuna gidiyor. Eğer Vali Gavin Newsom yasayı imzalarsa, 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek ve Kaliforniya, AI sohbet robotları için güvenlik protokollerini zorunlu kılan ilk eyalet olacak.
Yasanın Getirdiği Yenilikler Nelerdir?
- AI Sohbet Robotlarına Standartlar: AI tabanlı arkadaşlık sohbet robotları, özellikle intihar düşüncesi, kendine zarar verme veya cinsel içerik gibi hassas konularda konuşma yapamayacak.
- Uyarı Bildirimleri: Platformlar, özellikle 18 yaş altı kullanıcılar için her üç saatte bir "Bir yapay zeka ile konuşuyorsunuz, gerçek bir insan değil" şeklinde uyarı gönderecek ve mola vermeyi teşvik edecek.
- Şeffaflık ve Raporlama: AI sohbet robotu sunan şirketler, her yıl kullanıcıları kriz servislerine yönlendirme sayısı gibi verileri raporlamak zorunda olacak.
- Hukuki Sorumluluk: Kullanıcılar, zarar gördüklerini düşündüklerinde şirketlere karşı dava açabilecek ve ihlal başına 1.000 dolara kadar tazminat talep edebilecek.
SB 243 Neden Gündeme Geldi?
Bu yasa tasarısı, OpenAI’nin ChatGPT’siyle yaptığı sohbetler sonucunda intihar eden genç Adam Raine'in trajik ölümü ve Meta'nın sohbet robotlarının çocuklarla "romantik" sohbetler yapabildiğine dair belgelerin sızdırılması sonrası hız kazandı. Özellikle çocukların ve gençlerin ruh sağlığını korumaya yönelik baskılar artarken, ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ve Texas Başsavcılığı gibi kurumlar da AI platformlarını incelemeye başladı.
Yasayla İlgili Görüşler ve Değişiklikler
SB 243, ilk halinde daha katı kurallar içeriyordu. Örneğin, sohbet robotlarının "değişken ödül" gibi bağımlılık yapıcı etkileşimler sunması yasaklanacaktı. Ancak bu ve benzeri maddeler, şirketlerin uyum sağlamasını kolaylaştırmak için yumuşatıldı. Yine de yasa, AI şirketlerinin kullanıcıları kriz servislerine yönlendirme sıklığına dair veri paylaşmasını zorunlu kılıyor.
Tasarının yazarı Senatör Steve Padilla, "Zarar potansiyeli büyük, bu yüzden hızlı hareket etmeliyiz. İnovasyon ve düzenleme birbirine zıt değil, aynı anda hem teknolojiyi geliştirebilir hem de en savunmasız olanları koruyabiliriz" diyor.
AI Sektöründen Tepkiler ve Alternatif Yasal Girişimler
Teknoloji devleri, özellikle kapsamlı raporlama zorunlulukları getiren SB 53 gibi diğer düzenlemelere karşı çıkıyor. OpenAI, Vali Newsom'a daha esnek federal ve uluslararası çerçeveler lehine açık mektup yazdı. Meta, Google ve Amazon da SB 53'e karşı. Yalnızca Anthropic şirketi, SB 53'ü desteklediğini açıkladı.
Sonuç ve Önümüzdeki Süreç
SB 243, Cuma günü son kez senatoda oylanacak. Onaylanıp yasalaşırsa, AI sohbet robotları için çok daha sıkı bir denetim ve şeffaflık dönemi başlayacak. Bu gelişme, Türkiye ve dünyadaki benzer yasal düzenlemelere de örnek olabilir.
