Çin’den Nvidia’ya Rekabet Soruşturması: Yeni Bir Yaptırım Habercisi mi?

ABD ile Çin arasında yarı iletkenler ve yapay zeka çipleri üzerinden yaşanan ticaret gerilimi, son dönemde yeni bir boyut kazandı. Çin Devlet Piyasa Düzenleme İdaresi (SAMR), Bloomberg'in haberine göre Nvidia’nın 2020 yılında gerçekleştirdiği Mellanox Technologies satın alımının, ülkenin rekabet yasalarını ihlal ettiği sonucuna vardı.

Nvidia ve Mellanox Satın Alımı

Nvidia, 2020 yılında veri merkezi ve ağ teknolojileri alanında faaliyet gösteren İsrailli Mellanox Technologies’i 7 milyar dolara satın almıştı. Bu satın alma, Nvidia’nın veri merkezi çözümlerinde küresel liderliğini güçlendirmeyi hedefliyordu. Ancak Çinli düzenleyiciler, bu birleşmenin ülke içindeki rekabeti olumsuz etkileyebileceğini savunuyor.

Nvidia’dan İlk Açıklama

Nvidia sözcüsü ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Tüm yasalara tamamen uyuyoruz. İhracat kontrollerinin ticari piyasalardaki rekabet üzerindeki etkisini değerlendiren ilgili hükümet kurumlarıyla iş birliğimizi sürdüreceğiz,” dedi.

Çin’in Sonuçları ve Devam Eden Soruşturma

Çin, şimdilik herhangi bir yaptırım ya da ceza açıklamadı. Ancak soruşturmanın devam edeceğini belirtti. Bu karar, Madrid’de devam eden ABD-Çin arasındaki gümrük vergisi müzakerelerini de gölgeleyebilir. Özellikle Nvidia çiplerine Çin’in erişimi, iki ülke arasında başlıca tartışma konularından biri olmaya devam ediyor.

ABD'nin İhracat Kısıtlamaları ve Yeni Gelişmeler

• Ocak 2025’te Biden yönetimi, ABD menşeli yapay zeka çiplerinin birçok ülkeye ihracatını sınırlayan AI Diffusion Rule adlı kuralı duyurdu. Çin ise bu kısıtlamalardan doğrudan etkilendi.
• Mayıs ayında ABD Ticaret Bakanlığı, söz konusu kuralları resmen iptal etti ancak ihracat sürecindeki belirsizlik devam ediyor.
• Nisan’da Trump yönetimi, Çin’e gönderilecek çipler için lisans şartı getirdi. Temmuz’da ise bazı çiplerin tekrar satışına izin verildi.
• Takip eden haftalarda, Çin’e satılan çiplerin gelirinin %15’inin ABD’ye aktarılması yönünde bir anlaşma yapıldı (FT).
• Çin, yerel teknoloji şirketlerini Nvidia H20 çiplerinden kaçınmaya çağırdı (Reuters). Son çeyrek kazanç raporunda ise Nvidia, Çin’e yeni çip satışının henüz gerçekleşmediğini duyurdu (TechCrunch).

Türk İşletmeleri ve Yapay Zeka Ekosistemi İçin Ne Anlama Geliyor?

Küresel yapay zeka çipleri tedarik zincirindeki bu tür gelişmeler, Türkiye’de faaliyet gösteren teknoloji girişimleri ve veri merkezi hizmeti veren şirketler için de önemli. Çin ve ABD arasındaki ticaret çekişmeleri, dünya genelinde çip fiyatlarını etkileyebilir ve tedarik sürelerinde gecikmelere yol açabilir. Özellikle bulut hizmetleri, büyük veri ve yapay zeka projeleri için Nvidia tabanlı donanım kullanan Türk işletmelerin bu gelişmeleri yakından takip etmesi kritik önem taşıyor.

Kaynaklar

• Bloomberg: China Finds Nvidia Violated Antitrust Law After Probe
• Nvidia: Mellanox Satın Alımı Basın Bülteni
• TechCrunch: Biden Administration Proposes New Restrictions
• TechCrunch: Trump Administration Rescinds AI Diffusion Rules
• TechCrunch: Nvidia H20 Chip Exports Hit with License Requirement
• TechCrunch: Nvidia to Resume China Chip Sales
• Financial Times: US to Take 15% Cut of China Chip Sales
• Reuters: China Cautions Tech Firms Over Nvidia H20
• TechCrunch: Nvidia Reports Record Sales